اهميت نگهداري دندان هاي شيري تا زمان ريزش طبيعيشان علاوه بر نقش در جويدن و زيبايي به علت حفظ فضا براي رويش منظم دندان دائمي جايگزين و رشد مناسب فك ميباشد .در واقع مهمترين دليل براي حفظ دندانهاي آسيابي شيري حفظ فضاي رويش دندان دائمي جايگزين ميباشد .اگر دندان شيري آسيابي زود كشيده شود فضاي خالي ايجاد شده توسط حركت دندانهاي مجاور كوچك و حتي كاملا بسته ميشود و دندان دائمي فضا جهت رويش نخواهد داشت.

معمولا از ۶ ماهگی شروع می شود و تا حدود ۵/۲ سالگی طول می کشد تعداد دندانهای شیری ۲۰ عدد است.از دندانهای شیری اطفال باید مراقبت شود. از حدود ۵/۵ تا ۱۲ سالگی به تدریج دندانهای شیری لق می شوند و می افتند و هر دندان شیری که می افتد ۲ تا ۶ ماه طول می کشد تا جای آن دندان دایمی در بیاید .تعداد دندانهای دایمی ۳۲ عدد است

١) قبل از رويش دندان هاي شيري نوزاد مي توان از مسواك هاي انگشتي و گاز تميز براي تميز كردن لثه نوزاد استفاده كرد
٢) بعد از رويش اولين دندان هاي شيري كودك بايد از مسواك هاي معمولي كودكان استفاده كرد و حداقل روزي دو بار دندان هاي شيري كودك را تميز كرد

۳)تا قبل از ٢ سالگي نيازي به استفاده از خمير دندان نيست و مسواك به تنهايي كفايت ميكند
۴) بعد از ٢ سال توصيه به استفاده از خمير دندان هاي ژله اي فلورايد دار كودكانه مي‌شود.

2دقیقه حداقل زمانی است که بچه ها و بزرگترها باید به مسواک زدن اختصاص دهند. با این حال، ۳ دقیقه بهتر است. می توانید از یک ساعت شنی (سه دقیقه ای) کمک بگیرید تا گذشت ۳ دقیقه به وضوح دیده شود.
پوسیدگی های دندانی در کدام دندانها گسترش بیشتری می یابند؟
پوسیدگی های دندانی به علت حمله های باکتریایی ایجاد می شوند. و این در حالی است که باکتری ها بین دندان های شیری و دندان های دائمی تفاوتی نمی گذارند و هیچ کدام را بر دیگری ترجیح نمی دهند.

1- نرم باشد تا حتي با شدت عمل دست‌ها روي مسواك، لثه‌ها صدمه نبيند و در نهايت نيز بتواند جرم‌هاي دندان را بخوبي پاك كند.
2- جنس مسواک باید مرغوب باشد

در هر سنی، حداقل سالی یک بار باید به دندانپزشک مراجعه کرد. در صورت نیاز به مراقبت یا احتمال وجود خطری خاص، بهتر است که چندین بار در سال به پزشک مراجعه شود.

اولين اقدام مراجعه به دندانپزشك متخصص كودكان براي معاينه و درمان است . دندان هاي شيري به خصوص دندان هاي آسيابي شيري و دندان نيش شيري تا سن ١٢-١١ سالگي در داخل دهان حضور دارند و باعث رشد مناسب فك و حفظ فضا براي رويش دندان شيري ميشوند .

1- مواد غذایی غنی از آهن مانند حبوبات شامل لوبیا عدس
2- پروتئینها شامل گوشت قرمز،؛ تخم مرغ؛پروتئین حیوانی؛ شیر و بادام زمینی و جوانه ها سرشار از پروتئین هستند.
3- سبزیجات شامل ؛ کاهو؛ کلم سبز؛ و جعفری و جعفری
4- ویتامینها شامل میوه جات مختلف کدو حلوایی، هویج، سیب‌ زمینی و بروکلی مملو از ویتامین A هستند.

آغاز بيشتر پوسيدگي‌هاي دندان‌ها از داخل شيارها و ما بين 2 دندان است، در حالي كه نخ‌دندان در تميز كردن اين نواحي نقش بسياري را به عهده دارد.
هنگام استفاده نخ دندان باید توجه کنید که نخ باید بدون فشار و برخورد ناگهانی با لثه بین دندانها وارد شود، نخ را به آرامی و به سمت بالا و پایین بین دندانها حرکت دهید. حتی اگر بین دندانها ظاهرا تمیز باشد، باز هم آنرا با نخ تمیز کنید.

بعد از مسواك‌‌زدن است، زيرا استفاده از آن قبل از مسواك‌زدن، موجب نرسيدن فلورايد خمير دندان به داخل شيارهاي دندان مي‌شود

بزاق دهان در شب به دليل عدم حركت، غليظ و اسيدي‌تر شده و ميناي دندان را خراب مي‌كند. لذا بايد صبح‌ها قبل از خوردن صبحانه حتما مسواك زد.

استفاده زياد از مواد قندي مي‌تواند براي دندان بسيار مضر باشد
چگونه مسواک کودک را تمیز و بهداشتی نگه داریم؟
پس از مسواك‌زدن هرگز مسواك را در وضعيت افقي قرار ندهيد، بلكه آن را به حالت ايستاده بگذاريد تا آب براحتي از روي آن عبور كند.
مطمئن شويد كه مسواک کودک با مسواك افراد ديگر تماس پيدا نكند.
پس از هر بار مسواك‌زدن حداقل يك يا 2 دقيقه مسواك را زير شير آب نگه داشته و آبكشي كنيد. سپس آن را با محلول دهانشويه قوي بشوييد.
مسواك را هفته‌اي يك نوبت در آب جوش قرار دهيد.

انتخاب میان این نوع مسواک ها در حقیقت یک انتخاب شخصی است.
خوب است بدانیم که برقی یا غیر برقی بودن مسواک چندان مهم نیست، مهم کسی است که از آن استفاده می کند.

توصیه می شود که مسواک هر ۲ تا ۳ ماه یک بار عوض شود. اگر دوست دارید، می توانید زودتر این کار را انجام دهید.

اين اتفاق به صورت شايع رخ ميدهد و حالت غير معمول نيست و ميبايست دندان هاي شيري خارج شوند. نگران عقب ماندن دندانهاي دائمي نباشيد به مرور زمان در عرض چند ماه به سمت جلو حركت كرده و در جاي اصلي شان قرار ميگيرند.

اين پوسيدگي هاي شديد در كودكان زير ٢ سال كه به اشتباه به مصرف آهن نسبت داده ميشوند در واقع به علت مصرف مكرر شير در حين خواب است و همينطور عدم مسواك زدن دندان هاي كودك .در طول شب شير مصرف شده روي دندانها باقي ميماند و توسط ميكروب هاي دهان به اسيد تبديل شده و منجر به پوسيدگي هاي شديد كه با عنوان nursing caries شناخته ميشوند .

در درمان هاي دندانپزشكي تحت بيهوشي در مقايسه با اعمال جراحي پزشكي بدليل گستردگي محدود ، نبودن احتمال خونريزي بعد از عمل ، امكان كنترل درد بعد از عمل با تجويز مسكن هاي خوراكي وعدم نياز به داروهاي وريدي در دوره بعد از عمل ، كودك در صبح روز عمل بستري ميشود و طي يك جلسه تمام درمان هاي دندانپزشكي كودك انجام ميشود و بعد از درمان همان روز ترخيص ميشود .

براي خردسالان و كودكان به شدت مضطربي كه اجازه درمان در مطب را ندهند در اتاق عمل تمام درمان هاي دندانپزشكي كودك در يك جلسه انجام ميشود.

خير ، زيرا دندان شيري يك دندان كاملا جدا از دندان دائمي زيرين ميباشد و عصب دندان شيري با دندان دائمي ارتباطي با هم ندارند و فقط جايگاه دو دندان در فك مشابه است و بينشان استخوان قرار گرفته است .

دندان هاي شيري آسيابي تا سن ١١-١٢ سالگي عمر دارند . در صورتي كه دندان شيري پوسيده زودتر از اين سنين كشيده شود فضاي خالي آن توسط حركت دندان هاي مجاور بسته ميشود و در نتيجه دندان دائمي به دليل كمبود فضا دچار رويش نا به جا يا عدم رويش خواهد شد . به همين دليل اگر دندان شيري پوسيده كه قابل درمان نباشد كشيده شود به جاي آن فضا نگهدار ساخته ميشود تا از حركت دندان هاي مجاور و بسته شدن فضا جلوگيري كند.

1)خوردن مکرر شير مادر در طول شب، مطابق میل كودك بدون تمیز کردن دندان ها
2)خوردن شیشه شیر یا آبمیوه با بطری در شب، خوردن مکرر شیر عسل با شیشه
3)تميز نكردن دهان كودك توسط والدين از زمان رويش اولين دندان هاي شيري.
4)استفاده از پستانک شیرین شده با عسل یا مایعات شیرین جهت آرام كردن وكمك به خوابيدن كودك.
5)كاهش جريان بزاق حين خواب
6)وجود پوسيدگي هاي متعدد درمان نشده در دهان پدر و مادر كودك

نکته مهم: رابطه مصرف قطره آهن و پوسیدگی دندان در کودکان
بر خلاف تصور بسياري از والدين، قطره آهن در ايجاد اين پوسيدگي ها هیچ نقشي ندارد، بلكه فقط سبب تغيير رنگ دندان ها مي گردد